ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ (1923-38)

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

Παπαδόπουλος Χρυσόστομος Α΄ (1868-1938). Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος. Γεννήθηκε στη Μάδυτο Ανατολικής Θράκης και ήταν γιος κληρικού. Σπούδασε στην Ιερατική Σχολή Κωνσταντινουπόλεως και στη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού Ιεροσολύμων, από την οποία αποφοίτησε το 1888, ενώ συνέχισε τις σπουδές του στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Κίεβο και την Πετρούπολη (1891-95). Μετά την επάνοδό του δίδαξε ως καθηγητής στη Θεολογική Σχολή Τιμίου Σταυρού και το 1909 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και ανέλαβε διευθυντής της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής (1911-14), ενώ το 1914 εξελέγη καθηγητής Εκκλησιαστικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μετά την επικράτηση της Επανάστασης του Σεπτεμβρίου 1922, οπότε αποφασίστηκε η απομάκρυνση του Μητροπολίτη Αθηνών Θεόκλητου Μηνόπουλου, η ηγεσία της τον επέλεξε ως διάδοχό του. Ο ίδιος ζήτησε η εκλογή του να εγκριθεί από την Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος και όντως το 1923 εξελέγη, ενώ ο τίτλος του αναβαθμίσθηκε σε Αρχιεπίσκοπο Αθηνών. Ανάμεσα στις πρώτες ενέργειές του ήταν η ανάδειξη νέων Μητροπολιτών, η σύνταξη Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας και η μεταρρύθμιση του ημερολογίου, που προκάλεσε το λεγόμενο παλαιοημερολογιτικό ζήτημα όταν αποσχίσθηκε ένα σημαντικό τμήμα του ποιμνίου, καθώς όλες αυτές οι ταυτόχρονες αλλαγές συσχετίσθηκαν με πολιτικά αίτια. Στα επόμενα χρόνια επέδειξε μεγάλη δραστηριότητα και μεταξύ άλλων επιλύθηκαν σοβαρά ζητήματα, όπως η μισθοδοσία του κλήρου, η σύσταση οργανισμού για τη διαχείριση της εκκλησιαστικής περιουσίας (ΟΔΕΠ), η δημιουργία εκκλησιαστικών δικαστηρίων κ.ά., ενώ το 1928 με την έκδοση συνοδικής πράξης του Οικουμενικού Πατριαρχείου ρυθμίσθηκε το ζήτημα των λεγομένων Μητροπόλεων των Νέων Χωρών. Το 1926 διορίσθηκε ιδρυτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Συγγραφέας πολλών μελετών και συγγραμμάτων, όπως: «Ιστορία της Εκκλησίας Ιεροσολύμων» 1910, «Ιστορία της Εκκλησίας της Ελλάδος» 1920, «Ιστορία της Εκκλησίας Αλεξανδρείας» 1935, «Ιστορία της Εκκλησίας Αντιοχείας», «Ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας» 1933, «Κύριλλος Λούκαρις» 1939 κ.ά.

Δ. Κούκουνας

Πηγή:

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΤΟΥ ΝΕΩΤΕΡΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ 1830-2016

ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑΣ

Εκδόσεις Historia, Αθήνα 2016, Γ΄ Τόμος